สัตว์น้ำ

ในที่นี้จะกล่าวเพียงคร่าวๆนะครับเพื่อให้เข้าใจในชีววิทยาของสัตว์น้ำแต่ละชนิดอย่างพอประมาณซึ่งของมูลที่ลึกซึ้งกว่านั้นจะหามาเพิ่มให้ในภายหลังครับ

สัตว์น้ำสวยงามที่นิยมเลี้ยงในปัจจุบัน สามารถแบ่งได้เป็น
กลุ่ม ปลาสวยงาม 
กลุ่ม กุ้งสวยงาม
กลุ่ม สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
กลุ่ม อื่นๆ

กลุ่ม ปลาสวยงาม สามารถแบ่งออกได้มากมาย หากจะให้บรรยายก็คงจะยาว สำหรับมือใหม่ ที่ควรรู้คือ ท่านต้องการเลี้ยงปลาสวยงามเหล่านั้นในรูปแบบใด คือ มองดูมันจากด้านข้าง(เลี้ยงในตู้ปลา) หรือมองดูจากด้าน บน (อ่างปลา บ่อซีเมนต์) ทั้งนี้ แต่หากท่านรู้อยู่แล้วว่าต้องการเลี้ยงปลาสวยงามแบบใดก็จะสามารถกำหนดได้ว่าควรใช้ภาชนะใดในการเลี้ยงครับ  ยกตัวอย่างกลุ่มปลาสวยงามที่นิยมเลี้ยงได้ดังนี้

- กลุ่มปลาทอง หากต้องการเลี้ยงปลาในกลุ่มนี้ โดยมากจะเลี้ยงในตู้ครับ และที่สำคัญการเลือกปลามนกลุ่มนี้มาเลี้ยงจำเป็นต้องเลือกปลาที่มีลักษณะปราดเปรียว ว่ายน้ำปกติ ไม่มีจ้ำเลือดบนตัวไม่พบเห็บเกาะตามตัวครับ  สุดท้าย เลือก รูปทรงที่คุณชอบ ทั้งนี้จริงๆแล้วก็มีหลักการเลือกปลาอย่างไรให้ได้มาตราฐาน แต่ในที่นี้ผมเน้นแค่ปลาที่มีสุขภาพดี เนื่องจากการเลือกแบบมาตรฐานนั้นต้องอาศัยความชำนาญพอสมควรครับดังนั้น สำหรับมือใหม่เลือกปลาที่คุณถูกชะตาก็พอแล้วครับ(มองตากันแล้วปิ๊งประมาณนั้น) ส่วนหลังจากนั้นก็ดูแลเค้าให้ดีก็พอแล้วครับ

- กลุ่มปลาหมอสี ครอสบรีด  ปัจจุบันมีการผสมออกมาได้หลากหลายสายพันธุ์จนไม่สามารถจำแนกได้ว่าแท้จริงแล้วควรเรียกว่าสายพันธุ์ไหน แต่ถึงอย่างนั้นหากท่านซื้อปลาหมอสี ครอสบรีดจากแหล่งใดก็ควรถามคนขายด้วยว่ามันมีเชื้อสายอะไรครับ (จริงหรือไม่ก็แล้วแต่ความซื่อสัตย์ของผู้ขายครับ) ปลาชนิดนี้เวลาเลือกหากต้องการเลี้ยงปลาที่มีหัวใหญ่ๆโดยส่วนมากควรซื้อปลาตัวผู้ครับ ส่วนในเรื่องสีนั้นขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ครับ หากเป็นสายราชบุรีเดิมแดงชัวร์ และที่สำคัญปลาที่เลือกซื้อต้องสังเกตว่าครีบปกติ ดวงตาปกติ รูปทรงปกติไม่บิดงอ ปากไม่พิการ มีความคึกคัก ปราดเปรียว ไม่พบขี้เป็นวุ้นขาว(สำคัญมาก)  และข้อสำคัญหากท่านตกลงใจที่จะเลี้ยงปลาหมอสีแล้ว ก็ควรทำใจได้เลยว่าปกติปลาที่สามารถเลี้ยงร่วมกับเจ้าหมอสีนั้นแทบไม่มี เพราะมันเป็นปลาที่ดุกัดไม่เลือก ดังนั้นควรเลี้ยงตัวเดียว (อาจเลี้ยงร่วมกับปลาเทศบาลได้ครับในกรณีที่ต้องการปลาทำความสะอาดตู้ เนื่องจากมีมันแค่ชนิดเดียวที่ทนต่อการกัดได้ แต่ต้องใหญ่พอฟัดกับปลาหมอนะครับหากเล็กไปก็กลายเป็นอาหารไป ) ส่วนอาหารของปลาหมอสี ปกติควรหลีกเลี่ยงการให้อาหาร สดเนื่องจากโดยมากมักส่งผลต่อการเจ็บป่วยของปลาในระบบทางเดินอาหาร (ทำให้เกิดขี้ขาว  ท้องบวม) ควรให้ปลาชินต่อการกินอาหารเม็ดครับ  เพื่อง่ายต่อการคุมคุณภาพน้ำรวมทั้งสารอาหารที่ครบถ้วนกว่าครับ

            - ปลามังกร หรือ อโรวาน่า    เป็นปลาที่นิยมเลี้ยงเพื่อให้เกิดความเป็นมงคลกับบ้าน(ตามความเชื่อของคนจีน) ปกติการเลือกซื้อปลามังกร ในทุกๆสายพันธุ์ไม่ว่าจะเป็นราคาถูกอย่างเช่น มังกรเงิน ปลามังกรทองออสเตรเลีย  ราคาปานกลาง ปลามังกรทองอ่อน ปลามังกรเขียว  จนถึงปลาราคาสูงอย่าง ปลามังกรทองอินโด  ปลามังกรทองมาเล  ปลามังกรแดง และกลุ่มบลูเบส กลุ่มลูกผสมต่างๆ  ก็มีหลักการแรก ที่เหมือนกันคือ เลือกปลาที่แข็งแรง ครีบว่ายน้ำปกติไม่บิดงอ  ปกไม่ยื่น ตาไม่ตก  ไม่มีรอยแผลตามตัว   ปลามีความปราดเปรียวตื่นตัวแต่ไม่ถึงกลับตื่นกลัว(มุดอยู่แต่มุมตู้) ครับ  ส่วนอาหารการกินของปลามังกรก็มีตั้งแต่อาหารสดคือปลาเหยื่อ  หนอนนก หนอนยักษ์ จิ้งหรีด (ไม่แนะนำ กุ้งฝอย กับลูกปลาที่มีครีบแหลมคม เช่นลูกปลานิล เพราะอาจมีปัญหากรี หรือ ครีบแข็ง ตำเข้าในปากปลาหรือหลอดอาหารทำให้ปลาป่วย)  ปกติปลามังกร ช่วงเล็กมากๆ ให้เลี้ยงด้วยไรน้ำเค็ม  โตขึ้นมาหน่อยก็ให้หนอนนกครับ จะเหมาะที่สุด  ส่วนอาหารเม็ดก็ฝึกให้กินได้ครับแต่ต้องฝึกเมื่อตอนยังเล็กนะครับ  ปลามังกรบางชนิดสามารถเลี้ยงได้หลายตัวในตู้เดียวกันเช่น มังกรเงิน  ส่วนการเลี้ยงร่วมกับปลาอื่นสามารถทำได้ครับแต่ต้องเน้นที่ใหญ่และไม่ก้าวร้าวนะครับ 

            - ปลาคาร์พ  เป็นปลาที่ควรเลี้ยงในอ่าง หรือ บ่อครับเนื่องจากสามารถมองความสวยของปลาได้มากที่สุดครับ  ปลาคาร์พเป็นปลาที่พบว่ามีอายุยืนนานที่สุดครับ (200 กว่าปี ตามการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์) และเป็นปลาที่สามารถเลี้ยงให้เชื่องได้ง่าย การเลือกซื้อปลาคาร์พให้เบื้องต้นเลือกซื้อโดยดูความแข็งแรงของปลาครับ คือ ตัวไม่เป็นจ้ำแดง ปลาไม่มีเห็บ ไม่มีลักษณะอาการเอาตัวสีข้างๆหรือก้นบ่อครับ(อาการมีเห็บ)  ส่วนในด้านการเลือกปลาตามลักษณะนั้นต้องอาศัยความรู้และความชำนาญระดับหนึ่งครับ  ปลาคาร์พ มีมากมายหลายสายพันธุ์เช่น โคฮากุ  ชีโร่  ซันเก้  โชว่า (สายพันธุ์หลักๆ) และสายพันธุ์อื่นๆอีกมากมายนับร้อย  ซึ่งหากมีเวลาจะทยอยนำมาลงให้อ่านครับ  การเลี้ยงปลาคาร์พต้องระวังในตอนแรกคือ หลังจากซื้อปลาลงมายังบ่อใหม่ๆควรมีการนำสิ่งปิดกั้นมาปิดบ่อไว้ก่อนอย่างน้อย2-3วันเพื่อกันปลากระโดดออกจากบ่อครับ (โดดชัวร์ครับไม่ได้โม้)

รูปจาก http://www.dorsetkoikeepers.co.uk

            - ปลาหางนกยูง   เป็นปลาขนาดเล็กที่สามารถเลี้ยงได้ไม่ยากหากเข้าใจครับ  ปลาชนิดนี้เป็นปลาที่ใช้อ๊อกซิเจนในการดำรงชีวิตต่ำ  สามารถออกลูกได้เร็ว  การเลือกซื้อเลือกปลาที่ว่ายน้ำปราดเปรียว ครีบครบ ตัวไม่เปื่อย  สิ่งที่ต้องระวังสำหรับการเลี้ยงปลาหางนกยูง คือหากเลี้ยงกลางแจ้งต้องระวังน้ำฝนครับเนื่องจากน้ำฝนในปัจจุบันจะมี pH ต่ำหรือเป็นกรด ซึ่งปลาหางนกยูงชอบน้ำที่มีค่าเป็นด่าง หากอ่างปลาได้รับน้ำฝนโดยตรงก็อาจส่งผลให้ปลาตายเนื่องจากสภาพน้ำที่ไม่เหมาะสมครับ   

รูปจาก www.myinvisibleself.blogspot.com

กลุ่มกุ้งสวยงาม  

จะกล่าวคร่าวๆนะครับหากต้องการรู้มากกว่านี้ แนะนำอ่านในเมนู Knowhow  ครับกุ้งสวยงาม หากท่านผู้อ่านสนใจที่จะเลี้ยงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้ในสิ่งเหล่านี้คือ  กุ้งสวยงามจะต้องลอกคราบ และเมื่อลอกคราบแล้วเปลือกของเค้าจะนิ่มสามารถถูกรังแกหรือกินได้ครับ จึงจำเป็นที่จต้องใส่ท่อหรือสิ่งใดๆที่ช่วยให้มันสามารถหลบได้หลังจากลอกคราบครับ     และกุ้งสวยงามบางชนิดก็มีความก้าวร้าว สามารถทำอันตรายให้กับปลาที่อยู่ร่วมตู้ได้ดังนั้นการเลี้ยงจึงควรดูถึงความเหมาะสมในส่วนนี้ด้วย   สุดท้ายกุ้งสวยงามเป็นสัตว์ที่กินอาหารจมครับ หากจะเลี้ยงก็ควรให้อาหารจม อย่างเพียงพอเพราะบางทีอาหารจมก็จะถูกปลากินก่อนทำให้กุ้งอ่อนแอจากการขาดสารอาหารได้ครับ

รูปจาก Lobsterfarm

กลุ่มสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ 
ในส่วนนี้ที่เลี้ยงกันมากก็คือเต่าบก เช่นเต่าดาว หรือเต่าน้ำ เช่น เต่าญีปุ่น เต่าบิน ตลอดจนกลุ่มตะพาบ อาทิ ตะพาบเผือก เป็นต้นการเลือกซื้อเลือกที่มันแข็งแรง ตัวไม่เปื่อย ว่ายน้ำปราดเปรียว  ภาชนะที่เลี้ยงควรมีส่วนที่พ้นน้ำเพื่อให้มันคลานขึ้นมาอยู่เหนือน้ำบ้างเพราะสัตว์พวกนี้ไม่ได้อยู่ในน้ำตลอดเวลา  ส่วนอาหารที่ให้ขึ้นอยู่กับชนิดของเต่าซึ่งแตกต่างกันไปแต่หากเป็นพวกที่เพาะโดยฟาร์มเพาะก็จะกินได้ทั้งอาหารลอยและอาหารจมครับ